En Çok Merak Edilenler

Jeotermal Enerji Nedir?

7 Dakika Okuma

Enerjimiz Etkinlik

Jeotermal, temel olarak yerkürenin sahip olduğu ısıyı ifade eder. Jeotermal enerji kaynakları, yer kabuğunun farklı derinlik ve noktalarında toplanmış ısının meydana getirdiği, bünyesinde genellikle kimyasal madde barındıran sıcak su, buhar ve gazlardır. Söz konusu ısı ve buharın meydana gelmesinin sebebi ise yer kabuğunun derinliklerine inildikçe sıcaklığın artması ve bu sıcaklığın çekirdekte yaklaşık 4200 santigrat dereceye ulaşmasıdır.

Jeotermal enerji ise jeotermal kaynaklardan veya bu kaynakların oluşturduğu ısıdan faydalanılarak doğrudan veya dolaylı olarak enerji elde edilmesidir. Jeotermal enerji, rüzgar veya güneş enerjisinde olduğu gibi yenilenebilir enerji kategorisine girmektedir. Ülkemizin özellikle fosil yeraltı kaynaklarının sınırlı olduğu göz önünde bulundurulursa bu tür enerjiye olan ihtiyacımız daha net anlaşılacaktır.

Jeotermal Enerjinin Kullanım Alanları Nelerdir ?

shutterstock_790350442Jeotermal enerjinin kullanım alanları oldukça değişkendir. Jeotermal enerji kullanım alanlarından bazıları şu şekilde sıralanabilir;

  1. Elektrik üretimi
  2. Isıtma ve soğutma sistemleri (sera ısıstma, bina ısıtma vb.)
  3. Turizm (Kaplıca vb.)
  4. Endüstriyel alanlar (Eritme, kurutma vb. işlemler)
  5. Belli sıcaklıklar dahilinde kültür balıkçılığı
  6. Bazı tuz asit ve kimyasal maddelerin elde edilmesi (Borik Asit, Amonyum bikarbonat, gübre vb.)
  7. Mineralli su elde edilmesi

Jeotermal Enerji Nasıl Elde Edilir ?

shutterstock_1420422251 (1)Jeotermal enerji, jeotermal kaynaklardan toplanan enerjiyi elektrik enerjisine çevirebilen ve özel bölgelere kurulan jeotermal santraller aracılığı ile elde edilir.  Jeotermal siatemler kendi içerisinde flaş buhar, kuru buhar ve binary olmak üzere üçe ayrılır. Kuru buhar sistemi en eski sistemdir ve yeraltında bulunan buharın elektrik türbinlerine yönlendirilmesi ile çalışır. Flaş buhar sisteminde ise yeraltında bulunan sıcak ve basınçlı suyun, basınç ve sıcaklık değerleri değiştirilir ve bu sayede elde edilen buhar kulanılarak elektrik türbinleri çalıştırılır. Binary sistemi ise kaynama noktası suya oranla daha düşük olan farklı bir akışkandan buhar oluşturulmasına ve elde edilen bu buhar ile türbinlerin çalıştırılması prensibine dayanmaktadır.

Jeotermal Enerjinin Öne Çıkan Yanları Nelerdir ?

Jeotermal enerjinin bazı önemli yanları şu şekildedir;

  1. Yenilenebilir, tükenmez ve diğerlerine göre çevre dostu bir enerji kaynağıdır.
  2. Fosil yakıtlara oranla neredeyse sıfır oranında emisyona sebebiyet verir.
  3. Doğa olaylarından bağımsızdır. Her türlü hava ve iklim şartında enerji elde edilebilir.
  4. Güvenilirdir.
  5. Diğer enerji kaynaklarına oranla taşıması ve transferi kolay ve maliyetsizdir.

Jeotermal Enerjinin Dezavantajları Nelerdir ?

Faydaları göz önünde bulundurulduğunda jeotermal enerjinin dezavantajları oldukça sınırlıdır. Başlıca dezavantajlar şöyle sıranabilir;

  1. Jeotermal santralleri ancak sınırlı bölgelere kurulabilir.
  2. Bir jeotermal santralin kurulması yüksek ilk yatırım maliyet gerektirir. Sadece santral değil santral için uygun bölgenin bulunması da ayrıca bir ar-ge maliyeti gerektirmektedir.
  3. Depreme hassas bölgelerde jeolojik istikrarsıslık oluşturabilir. Jeotermal enerjinin elde edilmesi esnasında kullanılan sistem, toprağı etkilemekte ve deprem riskini artırmaktadır.
  4. Düşük miktarda da olsa hidrojen sülfür salınımına neden olmaktadır.

Türkiye’de Jeotermal Enerji ve Geleceği

shutterstock_1150876475Halihazırda jeotermal enerji Türkiye’de 3 milyardan fazla evin enerji ihtiyacını karşılamaktadır. Önümüzdeki 15-20 yıl içerisinde jeotermal enerji sektörünün Türkiye ekonomisine yapacağı katkı 5 milyar dolardan fazla olabilir.

Şu ana kadar ülkemizde bu sektöre yapılan yatırım miktarı yaklaşık 2,5 milyar dolar civarındadır.

Türkiye’de bu alanda yatırımlar devam eder ise Türkiye’nin jeotermal enerji kullanım oranı dünyada ilk sıralarda yer alabilir. Ayrıca bu alana yapılacak yatırım sayesinde, diğer enerji kaynaklarınında hem maliyetini hemde fiyatını düşecektir. Jeotermal santrallerin ömrü yaklaşık 40-50 sene civarıdır. Bu süre fosil kaynaklara ait santrallerin ömrünün yaklaşık iki katıdır. Haliyle bu alanda yapılacak yatırımlar uzun vadede ülke ekonomisine ciddi katkı sağlayacaktır.

Kaynak :

  1. https://www.solarreviews.com/blog/geothermal-energy-pros-and-cons
  2. http://www.tenva.org/turkiyede-jeotermal-enerji-sektorunun-gelecegi/
  3. https://energyeducation.ca/encyclopedia/Geothermal_power_plants
  4. https://avenston.com/en/articles/geothermal-pp-pros-cons/

İlginizi çekebilecekler diğer içerikler